Gemeentehuis

Volgens de monumentenlijst een eenvoudig gebouw. De zuidgevel met ingangspartij uit1898 bestaat uit een middenpartij met twee zijvleugels gescheiden door geblokte lisenen.Het middendeel is bekroond door een laag timpaan dat dateert uit de eerste helft van de19de eeuw. De ingang aan de Nieuwburen beschikt over een fraaie omlijste toegangsdeur.

 

Aan het einde van de 18e eeuw (vermoedelijk rond 1770) is het gebouwd om de functie vangemeentehuis te hebben. In het noordelijke deel bevond zich eerder de Waag. De toegang(deur met botervat erboven) is enkele jaren geleden dichtgemetseld. Ids Wiersma eenbekende Friese schilder (1878- 1965) heeft van dit bovenlicht een potloodtekening gemaakt,deze bevindt zich nu in het Fries Museum te Leeuwarden.

 

De Waag

De boeren uit de omstreken van Lemmer die hun producten bij de Waag afleverden, kondenmet paard en wagen voor de deur komen. Aan de achterkant was toen een vaart, een soortinham vanuit het Dok (nu Gedempte Gracht) voor de aan- en afvoer van producten per schip.Het water, het zogenaamde Deade Gat (Dode Gat), heeft aan de ene zijde de achterkant vande huizen van de Nieuwburen en aan de andere kant het Kerkhof van de Hervormde Kerk.In 1888 is het water gedempt, gelijktijdig met het stuk Rien dat nu Gedempte Gracht wordtgenoemd.

 

Boven de Waag bevond zich de Raads- en Rechtkamer. Het Kantongerecht, eerder het Vredesgerechtvoor de Grietenijen Doniawerstal, Gaasterland, Lemsterland en Sloten, was hiervan 1810 tot 1934 gevestigd. In deze periode is ook het telegraafkantoor gevestigd geweestin de oude Waag.

 

In deze eeuw slokte het gemeentelijk apparaat steeds meer ruimte op. Uiteindelijk leiddedit in 1976 tot de bouw van een nieuw gemeentekantoor tegenover de oude behuizing.Nu hebben de Oudheidkamer en het VVV-kantoor in het pand onderdak gevonden. Op deeerste verdieping in de vergrote raadszaal vergadert eens per maand de gemeenteraad vanLemsterland. In de vroegere burgemeesterskamer hangt een geschilderd schoorsteenstukvan H. W .Beekkerk te Leeuwarden, gedateerd 1793. Dit schilderij stelt het Recht voor, metop de voorgrond Vrouwe Justitia met blinddoek en weegschaal, terwijl op de achtergrondschepen en het gemeentewapen staan, welke Lemmer symboliseren.