Uitreiking Lemsterbokking en speldje

Vrijdag 9 september 2016 werd de " Lemster Bokking"uitgereikt aan Jan en Willy de Vrij vanwege hun inzet in het realiseren van Hotel Lemmer aan de Polderdijk. In de voormalige mastenmakerij van van der Neut realiseerden zij met behoud van de monumentale en karakteristieke elementen van het gebouw en omgeving een Hotel.

Zie hieronder het verslag van de commissie.

Deze avond werd Roelie Spanjaar Visser door Jelle Wesselius voorzitter van de stichting Dorpsbehoud Lemsterland, in het zonnetje gezet. Roelie Spanjaard Visser is beter bekend onder de naam van haar website www.spanvis.nl De site waarop verhalen en foto's uit het verleden zijn verzameld en door haar wordt bijgehouden. Een monster klus die vele bezoekers trekt om de Oude Lemmer nog eens te bekijken. Het speldje van een kleine Lemster Bokking werd haar als eerste opgespeld.

LEMSTER BOKKING 2016 Verslag beoordelingscommissie

Door de Stichting Dorpsbehoud Lemsterland wordt één keer per twee jaar een prijs toegekend aan een persoon of instelling die zich bijzonder heeft ingespannen voor het behoud of herstel van historische dorpsgezichten in de voormalige gemeente Lemsterland.

Deze onderscheiding draagt de naam "De Lemster Bokking" en bestaat uit een speciaal voor dit doel gemaakte sculptuur van een bokking gegoten in brons. Het ontwerp is van de Lemster kunstenares Simone van der Berg. De uitreiking van de Lemster Bokking 2016 zal plaats vinden tijdens het evenement Nazomeren in Lemmer op vrijdagavond 9 september in een bijeenkomst in de Hervormde kerk.

Stichting Dorpsbehoud Lemsterland heeft aan een externe onafhankelijke commissie opdracht gegeven om een voordracht te doen aan het bestuur van de stichting. Hieronder volgt het verslag van de beoordeling, de aanwijzing van nominaties en de voordracht voor de winnaar van de Lemster Bokking 2016.

3 augustus 2016 Marc A. Visser Gertjan Timmer

Verslag beoordelingscommissie Lemster Bokking 2016

Samenstelling beoordelingscommissie:

Stichting Dorpsbehoud Lemsterland heeft hûs en hiem, welstandsadvisering en monumentenzorg gevraagd om een beoordelingscommissie te vormen. De samenstelling is als volgt:

Marc A. Visser, directeur hûs en hiem (voorzitter) Gertjan Timmer, monumentenadviseur hûs en hiem (secretaris)

Werkwijze:

Stichting Dorpsbehoud Lemsterland heeft de beoordelingscommissie bij aanvang een lijst met een aantal panden aangeleverd, die in aanmerking komen voor beoordeling. Een openbare oproep in de lokale media heeft geen extra aanmeldingen opgeleverd. Tenslotte zijn de bij hûs en hiem aanwezige databestanden geraadpleegd om te bezien of er in de afgelopen jaren (2014-2016) nog aanvragen zijn gedaan voor de verbouw van andere monumenten in de voormalige gemeente Lemsterland. Op basis van deze informatie heeft de commissie in eerste instantie een schouw langs alle panden uitgevoerd, vervolgens een aantal bezocht en op basis daarvan uiteindelijk drie nominaties aangewezen. Uit deze nominaties is ook de voordracht geformuleerd voor de winnaar van de Lemster Bokking 2016.

Beoordelingscriteria:

Het reglement voor het toekennen van de Lemster Bokking biedt de commissie voldoende ruimte om een eigen invulling te geven aan de beoordelingscriteria. Doel van de onderscheiding is het belang van behoud van historische, beeldbepalende en daarmee waardevolle panden in Lemmer en omgeving, bij een breder publiek onder de aandacht te brengen. Bij twee van de genomineerde projecten is specifiek sprake van een herbestemming, waarbij de monumenten een nieuwe functie hebben gekregen. Zij hebben op elk op eigen wijze invulling gegeven aan het begrip behoud door ontwikkeling, waarbij door het geven van een (nieuwe) bestemming, een monument economisch rendabel in stand kan worden gehouden. De derde genomineerde is juist het schoolvoorbeeld van een eigenaar die zijn monumentenpand met grootste zorg en toewijding, en letterlijk met eigen handen restaureert en koestert. En dat al vele jaren lang.

Succesvol behoud of herbestemming van een monument kan niet zonder een goed samenspel tussen initiatiefnemers, overheden, adviseurs, ontwerpers en bouwers. Monumentenzorg is dan ook vooral teamwork. Om succesvol te zijn bij het behoud van monumenten kunnen volgens de commissie aspecten als bevlogenheid, respect en doorzettingsvermogen niet ontbreken. Dit geldt in eerste instantie vooral voor de initiatiefnemer/eigenaar van het monument, De commissie ziet de Lemster Bokking vooral als een erkenning voor de opdrachtgever / initiatiefnemer. Zij hanteert voor de editie 2016 de volgende criteria:

• Passievolle en respectvolle omgang met de historische waarde van het monument;
• Voorbeeldwerking en positieve uitstralingseffecten naar de directe omgeving;
• Meerwaardecreatie door de versmelting van historische- en eigentijdse elementen;
• Tactiliteit in materiaal- en kleurgebruik en in de uitvoering van (ambachtelijke) details.

Nominaties:

• Turfland 1 te Lemmer, Rijksmonument. Voormalig pakhuis met woonhuis, gerestaureerd en verbouwd tot appartementen.
• Kortestreek 30 te Lemmer, Gemeentelijk Monument. Voormalige Rotterdamse Bank met woonhuis, thans in gebruik als woning.
• Polderdijk 1 te Lemmer, Gemeentelijk Monument. Voormalige mastmakerij verbouwd tot Hotel Lemmer.

Beoordeling:

Dankzij de herbestemming van het monumentale pand Turfland 1 aan de brug over de Zijlroede is niet alleen het Rijksmonument zelf (uit 1763) maar ook een bijzonder en karakteristiek dorpsgezicht van Lemmer behouden gebleven. Het pand maakte vroeger deel uit van een scheepswerf, die hier tot het begin van de vorige eeuw heeft gelegen. Hoewel er bij nadere beschouwing wel enige kritische opmerkingen te plaatsen zijn bij een aantal onderdelen en details (bijvoorbeeld de vrij forse dakkapel en soms wat grof uitgevoerde vensters en deuren) is de restauratie en verbouw tot appartementen volgens de commissie een geslaagde vorm van behoud en herbestemming.

Het pand aan de Kortestreek 1 te Lemmer werd blijkens het jaartal in de voorgevel in 1901 gebouwd in een neo-klassieke stijl. In de dertiger jaren van de 20e eeuw was er een kantoor van de Rotterdamse Bank in gevestigd. De eigenaar heeft het pand met veel zorg en toewijding de afgelopen jaren gerestaureerd en onderhouden. De zorg die deze eigenaar aan zijn pand besteedt, heeft niet alleen een hoogwaardig monument opgeleverd, maar daarmee is ook de directe omgeving zienderogen opgeknapt. De commissie stelt voor om de eigenaar/bewoner te eren voor de voorbeeldige wijze waarop hij dit monument in stand houdt, door een eervolle vermelding toe te kennen.

Het oudste gedeelte van de voormalige mastmakerij aan de Polderdijk 1 dateert uit 1897. Vanaf 1927 tot het crisisjaar 2008 was hier de fameuze mastenmakerij Van der Neut gevestigd, een bedrijf dat gespecialiseerd was in het maken van masten, gieken, gaffels en blokken. Nadat verschillende plannen van ontwikkelaars waren gestrand kwam het pand in handen van de buurman, die aan weerszijden van de mastenmakerij reeds een hotel en een logement exploiteerde. Voor het ontwerp van de verbouwing werd (Jelle de) JONG Architecten uit Lemmer ingeschakeld. Een gouden greep was de aanwijzing tot gemeentelijk monument aangezien het toegang verschafte tot een gunstige lening bij het Nationaal Restauratiefonds. Om het project te kunnen financieren werden ook subsidie van de Provinsje Fryslân en crowdfunding ingezet. Het monumentale hoofdgebouw vormt de kern van het nieuwe hotel, terwijl later toegevoegde delen zijn afgepeld en zijn vervangen door eigentijdse nieuwe volumes. Hierdoor is ook een zeer heldere stedenbouwkundige opzet met een tuin en een parkeerterrein ontstaan. De versmelting van historische fragmenten, zoals de oude toonbank en nieuwe eigentijdse invullingen levert een hoge belevingswaarde. De ambachtelijke wijze waarop bijvoorbeeld de dakkapellen zijn gerestaureerd strekt tot voorbeeld. Passie, respect, geduld, vakmanschap en doorzettingsvermogen lijken de succesfactoren voor Hotel Lemmer. Omdat het in hoge mate voldoet aan de gestelde beoordelingscriteria doet de commissie de voordracht om de Lemster Bokking 2016 toe te kennen aan Hotel Lemmer.

Met dank aan Jan van der Werf voor de foto's